Βάσω Παπαδοπούλου. Φιλόλογος, Εκπ/ρια «Ο ΠΛΑΤΩΝ»
Εισαγωγή
Πολλά τα εργαλεία που προτείνονται και ο ενεργός δάσκαλος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει αυτά που υπηρετούν τους διδακτικούς στόχους του μαθήματός του και τη δυναμική της τάξης του. Μία πρόταση αρκετά ενδιαφέρουσα είναι και η αντίστροφη τάξη (flipped classroom). Η διδακτική αυτή πρακτική στην πράξη αντιστρέφει τη συνήθη διαδικασία του μαθήματος, κάνει τον μαθητή πιο ενεργό και υπεύθυνο και ενισχύει την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία.
Συγκεκριμένα, η παραδοσιακή διδασκαλία ενός διδακτικού αντικειμένου περιλαμβάνει την παράδοση του μαθήματος από τον καθηγητή, ο οποίος αναθέτει στη συνέχεια εργασίες εμπέδωσης, που ο μαθητής θα δουλέψει στο σπίτι.
Στην αντίστροφη τάξη η διαδικασία αντιστρέφεται. Ο καθηγητής δίνει σε ηλεκτρονική – ως επί το πλείστον – μορφή (βίντεο, παρουσιάσεις κτλ) το μάθημα μέσω πλατφόρμας ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ο μαθητής μελετά στο σπίτι το υλικό και συμπληρώνει ένα κουίζ με το οποίο ο καθηγητής ελέγχει κατά πόσο ο μαθητής κατανόησε βασικά στοιχεία του υλικού που μελέτησε. Επιστρέφοντας στην τάξη ο καθηγητής χωρίζει τους μαθητές σε ομάδες και με φύλλα εργασίας γίνεται η εμπέδωση της ύλης του μαθήματος.
Με τον τρόπο αυτόν
ο δάσκαλος
- δίνει τη δυνατότητα στον μαθητή να μελετήσει με τρόπο ευχάριστο την παράδοση μία μέρα νωρίτερα online στο σπίτι του
- έχει στη διάθεσή του περισσότερο χρόνο για ασκήσεις στην τάξη και επίλυση των αποριών
- έχει τη δυνατότητα εξατομικευμένης παρέμβασης, όπου κρίνει ότι οι μαθητές χρειάζονται επιπλέον βοήθεια
- αποκτά μεγαλύτερη ευελιξία ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που κληθεί να περάσει στην εξ αποστάσεως διδασκαλία
ο μαθητής
- γίνεται πιο υπεύθυνος και μαθαίνει με τον δικό του ρυθμό, καθώς μελετά το ηλεκτρονικό υλικό όσες φορές θέλει, σταματώντας ή επαναλαμβάνοντας το βίντεο ή την παρουσίαση
- αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην τάξη, όπου θα εμπεδώσει την παράδοση και θα λύσει τις απορίες του
- μπορεί να μελετήσει το υλικό σε περίπτωση απουσίας του από το σχολείο
Παράδειγμα αξιοποίησης της αντίστροφης τάξης στη διδασκαλία τόνων, πνευμάτων και κανόνων τονισμού (αρχαία α γυμνασίου)
Στάδιο 1ο: Στο σπίτι
Επιλέγουμε ή δημιουργούμε στοχευμένο ηλεκτρονικό υλικό, το οποίο στέλνουμε στους μαθητές μία μέρα νωρίτερα από αυτήν του μαθήματος.
Για παράδειγμα μπορούν οι μαθητές να δουν το παρακάτω βίντεο για τους τόνους και τα πνεύματα
https://www.youtube.com/watch?v=iLC1pysdc2g
και στη συνέχεια να μελετήσουν τους κανόνες τονισμού από το βίντεο του youtube
https://www.youtube.com/watch?v=ZlWxk6XKG_U
Αφού ολοκληρώσουν τη μελέτη του υλικού καλούνται να απαντήσουν στο κουίζ
https://docs.google.com/forms/d/1Kz6cw9fK7VaT1QLqWvKLqZcoQ2ksQ5WSVHMMipD_-lE/edit
Στάδιο 2ο: Στο σχολείο
Οι μαθητές επιστρέφουν στην τάξη έχοντας προετοιμαστεί για το μάθημα. Χωρίζονται σε ομάδες και συμπληρώνουν το φύλλο εργασίας για τους κανόνες τονισμού (Φύλλο εργασίας 1)
Τέλος στο πλαίσιο της ομάδας κάθε μαθητής αναλαμβάνει να εκτελέσει τις ασκήσεις τονισμού που του αναλογούν και να κάνει αυτοαξιολόγηση (Φύλλο εργασίας 2)
Φύλλο εργασίας 1
Ιωάννου, Νεκταρία. Δειγματικό Υποστηρικτικό Υλικό ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. Μάθημα αρχαίων ελληνικών μέσης γενικής εκπαίδευσης. Υπουργείο παιδείας, πολιτισμού, αθλητισμού και νεολαίας Κύπρου. 4 Οκτωβρίου 2020. http://archm.schools.ac.cy/index.php/el/yliko/didaktiko-yliko. Ιστοσελίδα
Φύλλο εργασίας 2
- Κάποιες από τις παρακάτω λέξεις παίρνουν πνεύμα και συγκεκριμένα ψιλή. Να τοποθετήσετε στη σωστή θέση το πνεύμα, όπου χρειάζεται και να τονίσετε τις λέξεις:
αξιος
αγαθος
εγχειρημα
ηρεμος
ηλθον
κελευω
αισθανομαι
ΣΚΟΡ /7
- Οι παρακάτω λέξεις παίρνουν δασεία. Να τοποθετήσετε στη σωστή θέση το πνεύμα και να τονίσετε τις λέξεις:
υγιης
υπολειπομαι
ημερος
ΣΚΟΡ /3
ΤΕΛΙΚΟ ΣΚΟΡ ΟΜΑΔΑΣ
/20
ΑΤΟΜΙΚΟ ΣΚΟΡ
/4