Καλώς όρισες στην Ιδεόνησο, Γιώργο Τσιβελέκο! Πες μας μερικά πράγματα για εσένα, ώστε να σε γνωρίσουμε.
Καλώς σας βρήκα! Ευχαριστώ πραγματικά για τη φιλοξενία στην αξιόλογη νησίδα λογοτεχνίας και εκπαίδευσης! Λοιπόν, ας ξεκινήσω από την αρχή… Γεννήθηκα στις 17 Δεκεμβρίου του 1997 στο Μαρούσι και επομένως είμαι τοξότης στο ζώδιο. Μέχρι τα οκτώ μου χρόνια μεγάλωσα στη Νίκαια και από το 2005 διαμένω μόνιμα στην Ανάβυσσο. Είναι συνειδητή η απόφαση και η επιλογή να μένω έξω από την πόλη και μέσα στη φύση, καθώς είμαι φυσιολάτρης και έτσι μπορώ να απολαμβάνω την ομορφιά, την ησυχία και τον καθαρό αέρα της εξοχής που έχει άρωμα θάλασσας και λουλουδιών, όπως και την έμπνευση που μου προσφέρει για να γράφω. Έχω σπουδάσει Κοινωνιολογία με κατεύθυνση Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και έχω κάνει το Μεταπτυχιακό «Δημιουργική Γραφή» στον τομέα της Λογοτεχνίας και Γλωσσολογίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου με τη σύμπραξη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Ασχολούμαι επαγγελματικά με μια χειρονακτική εργασία και την επιμέλεια-διόρθωση βιβλίων. Τον ελεύθερο χρόνο μου τον περνάω ακούγοντας μουσική, παρακολουθώντας ταινίες και σειρές, παίζοντας και κάνοντας βόλτες με το λυκόσκυλό μου, διαβάζοντας τα βιβλία των ομότεχνων φίλων μου –αλλά και άλλων (ξένων, κλασικών κτλ.)–, παίρνοντάς τους συνεντεύξεις οι οποίες δημοσιεύονται κάθε Κυριακή στη σελίδα μου GTpoetry & prose στο Facebook, γράφοντας κριτικές και γράφοντας και δικά μου πράγματα… Ποιήματα και διηγήματά μου έχουν διακριθεί σε έγκριτους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Το διήγημά μου «Η κληρονομιά» έχει συμπεριληφθεί στην ψηφιακή συλλογή διηγημάτων «Ταξίδια από χαρτί», η οποία είναι διαθέσιμη στην Ανοικτή Βιβλιοθήκη. Κατά καιρούς, δημοσιεύονται ποιήματά μου –και όχι μόνο– σε διάφορους ιστότοπους. Το Official Music Video της Μάρζια «Η πιο όμορφη εικόνα» έχει σαν κατακλείδα το ομώνυμο ποίημά μου. Έχω εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές με τους τίτλους «Ποιήματα σαν μπονσάι / 192 χαϊκού + 8 τάνκα» (2023, αυτοέκδοση), «Έρως νικημένε μάχαν» (2022, εκδ. Οσελότος), «Ο επιμένων έρωτας νικά» (2021, εκδ. Οσελότος). Ο Ελληνικός Πολιτιστικός Όμιλος Κυπρίων (ΕΠΟΚ) και η εφημερίδα «Κυπριακός Ελληνισμός» βράβευσαν την πρώτη μου συλλογή ως «Βιβλίο Χρονιάς 2021». Επίσης, από τις εκδόσεις Ελκυστής κυκλοφορεί το χριστουγεννιάτικο μυθιστόρημά μου για μικρούς και μεγάλους «Οι τρεις μικροί Άι Βασίληδες» (2022).
Μπορείς να μας παρουσιάσεις με λίγα λόγια τα έργα σου;
Για τα πρώτα τρία έργα μου έχω μιλήσει αρκετές φορές σε άλλες συνεντεύξεις, οπότε θα ήθελα να μου επιτρέψετε να αναφερθώ αυτήν τη φορά αποκλειστικά στη νέα μου ποιητική συλλογή για την οποία μέχρι στιγμής δε μου έχει δοθεί ξανά η ευκαιρία να μιλήσω. Το τελευταίο μου βιβλίο, λοιπόν, αφορά το ιδιαίτερο και λίγο σπάνιο για τα ελληνικά δεδομένα είδος ποίησης που προέρχεται από την Ιαπωνία και έχει την πιο σύντομη και περιεκτική μορφή. Πρόκειται για τα λεγόμενα ποιήματα χαϊκού (μόλις 17 συλλαβών) και τάνκα (31 συλλαβών). Ο τίτλος του είναι: «Ποιήματα σαν μπονσάι / 192 χαϊκού + 8 τάνκα»… Ποιήματα σαν μπονσάι, γιατί είναι μικρά, περιποιημένα και ευαίσθητα όπως τα μπονσάι. Σε τρία χαϊκού γράφω:
Μπονσάι όλοι.
Τέτοια περιποίηση
να τους προσφέρεις.
~
Μπονσάι όλα.
Τόσο μικροσκοπικά
και ευαίσθητα.
~
Μπονσάι όλα…
Της στιγμής γραφόμενων
μην εξαιρώντας.
Αποτελείται από τέσσερις θεματικές: (χαϊκού) της ζωής και της φθοράς, του έρωτα και του χωρισμού, των εποχών και τέλος της ποίησης… Σαν εισαγωγή στην κάθε θεματική υπάρχουν από δύο σχετικά τάνκα.
Μπορεί το κάθε ποίημα να είναι μικρό, όμως φρόντισα στο σύνολό του να αξίζει το βιβλίο, όχι μόνο ποσοτικά, αλλά και ποιοτικά. Μάλιστα, κάποια χαϊκού συνδέονται μεταξύ τους νοηματικά και αποτελούν μια συνέχεια, φτιάχνοντας ένα μεγαλύτερο ποίημα που αποτελείται από τα επιμέρους. Με αυτόν τον τρόπο σπάει κάπως ο κανόνας των χαϊκού, αλλά ταυτόχρονα τηρείται κιόλας, αποτελώντας ίσως μια πρωτοπορία. Όμως, όπως λέει το ρητό του Χίλωνος Λακεδαιμόνιου που έχω βάλει στην αρχή του βιβλίου: «Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν». Θεωρώ πως είναι σημαντικό να το θυμόμαστε κι αυτό, γιατί πολλές φορές πέφτουμε στην παγίδα να πούμε πολλά και χάνουμε την ουσία και γιατί η αφαίρεση είναι κι αυτή τέχνη.
Πότε σε βρήκε η ποίηση για πρώτη φορά και ποτέ συνηθίζει να σε επισκέπτεται;
Η ποίηση για πρώτη φορά με βρήκε μόλις πριν τέσσερα χρόνια, όμως τόσο δυνατά, που έχω την αίσθηση πως είχα τη συντροφιά της πολύ περισσότερο καιρό, μάλλον όλη μου τη ζωή, και απλά τότε βρήκε την αφορμή για να εκδηλωθεί, να εξωτερικευτεί, να βγει από μέσα μου και να απελευθερώσει κι εμένα… Με βρήκε σε μια δύσκολη περίοδο της ζωής μου και οφείλω να παραδεχτώ πως με βοήθησε πολύ να βρω τον εαυτό μου και τα πατήματά μου… Μου έδωσε δύναμη. Έκτοτε, μπορεί να με βρει κάθε στιγμή… Όταν κοιμάμαι, όταν βλέπω κάποιο ιδιαίτερο όνειρο, όταν συμβαίνει κάποιο κοινωνικό γεγονός και θέλω να διατυπώσω ποιητικά την άποψή μου και να περάσω κάποιο μήνυμα, όταν βλέπω μια ταινία, ακούω ένα τραγούδι, διαβάζω ένα βιβλίο, βλέπω έναν πίνακα, παρατηρώ άλλους ανθρώπους, τη φύση…
Ποιο είναι το μότο σου ή γενικότερα το αγαπημένο σου απόσπασμα απ’ όσα έχεις γράψει;
Μπορώ να μεταφέρω τρία;
~Όταν σε ρωτούν προς τα πού γέρνει η βάρκα, «Ισορροπεί», να λες. Να παίρνεις το μέρος της μέσα σου θάλασσας αν δε θες να μπατάρεις.
~Χίλιες φορές στη μοναξιά μου, παρά στου καθενός τη βαρυθυμία.
~Αδιαφορία, όσο κι αν μας μαστίζεις, κόντρα σου εγώ. (Χαϊκού από τη νέα μου ποιητική συλλογή)
Τι σημαίνει η ποίηση για εσένα;
Καλλιγραφία
αγάπης η ποίηση.
Πληγής ανοιχτής.
~
Σταθερά μου η
ποίηση, η όαση,
σε κάθε μικρή
ή μεγάλη αλλαγή
στην οίηση του κόσμου.
Έτσι γράφω σε ένα χαϊκού και ένα τάνκα που έχουν συμπεριληφθεί στη νέα μου συλλογή. Η ποίηση, λοιπόν, σε κάθε μικρή ή μεγάλη αλλαγή και σε κάθε ανοιχτή πληγή είναι πάντα η σταθερά μου. Η ποίηση είναι το καταφύγιό μου, στο οποίο μπορώ να νιώσω ασφαλής, να ανακτήσω δυνάμεις και να ανεφοδιαστώ, το απάνεμο λιμάνι στο οποίο το καράβι της ψυχής μου μπορεί να επισκευαστεί ή να ναυπηγηθεί εκ νέου με τέτοιον τρόπο, που θα καταφέρει να ανοιχτεί και πάλι στην άγρια θάλασσα της καθημερινότητας χωρίς τον κίνδυνο να βουλιάξει. Αξίζει να ξεκινήσει να γνωρίζει κανείς την ποίηση, γιατί πραγματικά επιφέρει πολλαπλά οφέλη. Ίσως όχι με άμεσο και εμφανή τρόπο, αλλά με το πέρασμα του καιρού θα το διαπιστώσει μέσα του και στον τρόπο σκέψης του. Το λέω μετά βεβαιότητας. Επίσης, γιατί η ποίηση μπορεί να κάνει καλύτερο τον κόσμο μας. Ίσως όχι πάλι με άμεσο τρόπο, αλλά όταν βελτιώνεις τη σκέψη σου και ευαισθητοποιείσαι, γίνεσαι πιο ανθρώπινος, πιο ζεστός, αρχίζεις να κάνεις καλύτερες πράξεις, κι αυτές οι καλύτερες πράξεις να κάνουν καλό στον άλλον, κι εκείνος με τη σειρά του κάπου αλλού, ανεβάζοντας έτσι τη στάθμη της καλοσύνης, της ευγένειας, του σεβασμού και εντέλει του πολιτισμού, γιατί ας μην ξεχνάμε πως εμείς οι ίδιοι είμαστε το σύστημα και η ίδια η κοινωνία. Τα ποιήματα είναι σταλάγματα σοφίας, καταθέσεις εμπειριών, συναισθημάτων, σκέψεων και αξίζει να γίνουμε όλοι μέτοχοί τους! Εξάλλου, οι ποιητικές συλλογές δεν απαιτούν τον αναγνωστικό χρόνο που χρειάζονται μεγαλύτερα βιβλία, όπως παραδείγματος χάριν τα μυθιστορήματα, κι έτσι η δικαιολογία της έλλειψης χρόνου δεν ευσταθεί. Τέλος, η ποίηση δεν είναι πάντα υπερεαλιστική και αυτό το ακατανόητο που έχουν πολλοί στο μυαλό τους, ειδικά η σύγχρονη ποίηση. Ούτε έχει σχέση με τον τρόπο που ασχολούμασταν μαζί της στο σχολείο. Δεν είναι μάθημα. Και γιατί τα λέω όλα αυτά στην ερώτηση του τι σημαίνει για εμένα η ποίηση; Γιατί για εμένα η ποίηση είναι και μια τέχνη αδικημένη. Όντας ενεργά τρία χρόνια στον χώρο της ποίησης, έχω διαπιστώσει πως ελάχιστοι τη διαβάζουν και λιγοστοί τής έχουν δώσει μια ευκαιρία, ή έστω μια δεύτερη. Εύχομαι αυτό να αλλάξει σύντομα, όχι επειδή γράφω εγώ, αλλά για όλα αυτά που χαρίζει και θρέφει ψυχή και πνεύμα, τα οποία έχουμε ξεχάσει πως χρειάζονται κι αυτά τάισμα, εκτός από την κοιλιά μας.
Ποια είναι τα μελλοντικά συγγραφικά σου σχέδια;
Η αλήθεια είναι πως υπάρχουν κάποια έργα στο αρχείο του υπολογιστή μου σε ημιτελή μορφή. Με την πρώτη ευκαιρία και την εύρεση χρόνου, ηρεμίας, συγκέντρωσης και όρεξης για δουλειά, καθώς επιμελούμαι κιόλας εγώ ο ίδιος τα κείμενά μου και μια τέτοια διαδικασία απαιτεί πολλαπλή ανάγνωση και προσοχή στις λεπτομέρειες, θα ολοκληρώσω κάποιο, ώστε αργότερα να είναι έτοιμο για να πάρει τον δρόμο της έκδοσης.
Μιας και μιλάμε για ποίηση, θα ήθελες να μας πεις ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου ποιητές και θα πρότεινες και σ’ εμάς να τους διαβάσουμε;
Οι δύο πιο αγαπημένοι μου ποιητές, τους οποίους μάλλον δε θα αλλάξω και ποτέ, είναι ο Λειβαδίτης και ο Καρυωτάκης. Με έχουν αγγίξει με μοναδικό τρόπο αυτοί οι δύο μεγάλοι ποιητές της Ελλάδας και τους θαυμάζω απεριόριστα. Αξίζει να διαβάσει τα άπαντά τους όλος ο κόσμος! Και όχι μόνο αυτών των δύο, αλλά και των άλλων μεγάλων μας ποιητών (Ρίτσος, Ελύτης κτλ.). Όμως, πρέπει σίγουρα να δοθούν ευκαιρίες και στους νέους και σύγχρονους ποιητές, διότι γράφουν με τρόπο συνήθως πιο κατανοητό για πράγματα που μας αφορούν πιο άμεσα (αφού ζούμε στο ίδιο κοινωνικο-ιστορικό πλαίσιο και έχουμε πάνω κάτω τις ίδιες ανησυχίες) και μπορούν να μας εκφράσουν καλύτερα (π.χ. σε σύγριση με ποιητές που μιλούν για τον πόλεμο).
